O διαλογισμος μπορει να σε βοηθησει να αγγιξεις τη φυση σου εκεινη που είναι ελευθερη από γεννηση και θανατο.

Οπως είπε ο χημικός Λαβουαζιέ, ακριβώς όπως τα χημικά στοιχεία της ύλης είναι άφθαρτα (δηλαδή διατηρούν αναλλοίωτες τις ιδιότητες και τις δομές τους, παρά τις συγκρούσεις των ατόμων μεταξύ τους), με τον ίδιο τρόπο και άλλες μορφές της ύλης, όπως τα ανθρώπινα πρόσωπα (οι ξεχωριστοί άνθρωποι), είναι και αυτές άφθαρτες και συνεχίζουν να διατηρούν τις ιδιότητες και τη μορφή τους αδιάσπαστα μέσα στο χρόνο. 

Έτσι η προσωπικότητα (ψυχολογία και συνήθειες/μνήμες) καθώς και η ίδια η σωματική τους μορφή συνεχίζει να υπάρχει και μετά το θάνατο του σώματος. Αυτή είναι η διατήρηση της ατομικής μορφής. Αλλά ο ομιλητής πάει και πέρα από αυτή όταν λέει ότι, ακόμα και όπου παρατηρούμε τη μορφή να αλλοιώνεται, όπως όταν το νερό γίνεται υδρατμοί, συνεχίζει να υπάρχει μια συνέχεια.

 Το ερώτημα είναι: αν η συνέχεια δεν βρίσκεται στη δομή, σε τι βρίσκεται; Γιατί ο ομιλητής λέει ότι δεν έχεις διαφορά με τους προγόνους σου, τα ζώα, τα φυτά και τα ορυκτά που προηγήθηκαν του σώματός σου σε παλαιότερες φάσεις της ύλης του. Επομένως εδώ δεν μιλάμε για διατήρηση της μορφής, εφόσον οι μορφές των ζώων και των ορυκτών διέφεραν. Άρα μιλάμε για τη διατήρηση κάποιου άλλου πράγματος. Ενώ όταν ο Λαβουαζιέ μιλά για την έλλειψη γέννησης και θανάτου, αναφέρεται στις συγκεκριμένες μορφές, στη δομή και ιδιότητες των χημικών στοιχείων.

 Τελικά, δηλαδή, ο ομιλητής επεκτείνει την ιδέα μιλώντας όχι μόνο για την συνέχεια και σταθερότητα της μορφής μέσα στο χρόνο (οπότε εδώ μπορούμε να ορίσουμε αυτό που «συνεχίζεται», ακόμα δηλαδή και μετά το θάνατο του σώματος, ως την ψυχή), αλλά και για την συνέχεια και σταθερότητα που υπάρχει ανάμεσα σε διαφορετικές μορφές επίσης, όπως μεταξύ του νερού και των υδρατμών ή μεταξύ των φυτών και των ανθρώπων. Αλλά προφανώς τότε η συνέχεια και σταθερότητα δεν βρίσκεται στην μορφή ή την ψυχή. Πού βρίσκεται λοιπόν;

 Η απάντηση είναι ότι βρίσκεται στο πνεύμα, που είναι η κοινή πηγή όλων των ψυχών και όλων των μορφών. Και αυτό λέει ότι κάνει ο διαλογισμός. Δηλαδή ότι σε βοηθά να πας από τη φυλακή της προσωπικής σου μορφής -που αντιμετωπίζει το θάνατο γιατί βιώνει τον εαυτό της ως ξεκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο- στην ελευθερία που επέρχεται με την βίωση της κοινής ουσίας που υπάρχει σε όλες τις μορφές. Για αυτό και, όπως λέει, ο μοναχός χρειάζεται να θυμάται κάθε μέρα ότι η παρούσα φύση του είναι η φύση του θανάτου, ότι δεν μπορεί να τον γλιτώσει, και να αγωνίζεται για να περάσει σε μια άλλη, βαθύτερη φύση του, που είναι η πνευματική φύση του Ενός που αποτελεί την πηγή όλων των μορφών.

Φτάνοντας στο Ένα, η διατήρηση της μορφής (μετενσάρκωση της ψυχής) σταματά και βιώνεις την νιρβάνα, την άφατη ουσία. Σε πρακτική γλώσσα, στην πνευματική ζωή αυτό περιγράφεται ως η υπέρβαση του εγώ και η ένωση με το Θεό. Σε πρώτη φάση συνειδητοποιείς τη συνέχεια της μορφής σου μέσα στο χρόνο (μετενσάρκωση). Αντιλαμβάνεσαι, από τη μία, ότι είσαι πιο ρευστός και αιώνιος από ό,τι νόμιζες πως είσαι, αλλά και από την άλλη ότι η ρευστότητά σου είναι περιορισμένη διότι έχεις κάποια χαρακτηριστικά και δομές που σε κρατούν «προσωπικό» και ξεχωριστό από την υπόλοιπη ύπαρξη. 

Η μάχη για να προχωρήσεις στην ταύτιση με το Όλο και την υπέρβαση του θανάτου δίνεται στην προσπάθεια να ξεπεράσεις την προσωπική ζωή χωρίς να χάσεις την ίδια τη ζωή. Κι αυτό είναι κάτι που το απαντά ο καθένας από μόνος του: χρειάζεται η ατομική ζωή για να φτάσεις στην πνευματική ζωή; Τι είναι αυτό που κάνει το άλμα από τη μία κατάσταση στην άλλη; Πρόκειται για κάτι ζωντανό; Η ιδέα ότι ο υλικός, ατομικός εαυτός αποτελεί την προϋπόθεση για οτιδήποτε άλλο διαφαίνεται τότε σε μεγάλο βαθμό ως η παγίδα που καλείσαι να ξεπεράσεις μέσω της πίστης. Κι αν θα ήταν δύσκολο ή αποφευκτέο να αψηφήσεις τον ίδιο το θάνατο, ο λειτουργικός κανόνας για μια ζωή ανάτασης προβάλλει όμως εκφρασμένος με ανησυχητική ακρίβεια στη φράση του Νίτσε: "Ότι δεν με σκοτώνει, με κάνει δυνατότερο."

 http://ianisdo-anando2.blogspot.gr/